Aadhaar card आज अनेक भारतीयांच्या हातात आधार कार्ड आहे, परंतु त्यातील फोटोमुळे अनेकदा त्रास होत असतो. काही वेळा फोटो स्पष्ट दिसत नाही, काही वेळा तो जुना झालेला असतो किंवा काही प्रसंगी तो इतका वाईट काढलेला असतो की स्वतःची ओळखच पटत नाही. यामुळे अनेक ठिकाणी अडचणी येत असतात. परंतु आता या समस्येचे निराकरण झाले आहे. भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरण (UIDAI) नी आधार कार्डमधील फोटो बदलण्याची प्रक्रिया अत्यंत सुलभ बनवली आहे.
आधार कार्डमधील फोटो का बदलणे आवश्यक असते?
आधार कार्डमधील फोटो ओळखीचे मुख्य साधन आहे. जर हा फोटो धुसर, अस्पष्ट किंवा अगदी जुना असेल तर बँकेत, सरकारी कार्यालयात किंवा इतर ठिकाणी ओळख पटवण्यात अडचणी येतात. काही वेळा तांत्रिक कारणांमुळे फोटो योग्यरित्या प्रिंट होत नाही. त्यामुळे नवीन आणि स्पष्ट फोटो असणे अत्यंत आवश्यक असते.
आधार फोटो अपडेटसाठी आवश्यक कागदपत्रे
आधार कार्डमधील फोटो बदलण्यापूर्वी काही आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवणे गरजेचे आहे. यामध्ये मूळ आधार कार्ड, ओळखीचे कागदपत्रे जसे की मतदान ओळखपत्र, पासपोर्ट, ड्रायव्हिंग लायसन्स यापैकी कोणत्याही एकाची प्रत आवश्यक असते. तसेच पत्त्याचा पुरावा म्हणून विद्युत बिल, टेलिफोन बिल किंवा बँक स्टेटमेंट आवश्यक असते.
फोटो अपडेटची संपूर्ण प्रक्रिया
पहिली पायरी: ऑनलाइन फॉर्म डाउनलोड
सर्वप्रथम UIDAI च्या अधिकृत संकेतस्थळावर म्हणजे uidai.gov.in वर जावे लागते. येथे “Enrolment/Update Form” शोधून तो डाउनलोड करावा लागतो. हा फॉर्म पूर्णपणे मोफत उपलब्ध आहे.
दुसरी पायरी: फॉर्म भरणे
डाउनलोड केलेला फॉर्म काळजीपूर्वक भरावा लागतो. यामध्ये वैयक्तिक माहिती जसे की नाव, पत्ता, जन्मतारीख इत्यादी अचूकपणे भरणे आवश्यक आहे. फॉर्म भरल्यानंतर तो प्रिंट काढून घ्यावा लागतो.
तिसरी पायरी: आधार केंद्र शोधणे
आधार केंद्राचा पत्ता UIDAI च्या वेबसाइटवरून सहजपणे मिळू शकतो. तुमच्या जवळच्या केंद्राची माहिती घेऊन तेथे जाण्याची तयारी करावी. आजकाल ऑनलाइन अपॉइंटमेंट बुकिंगची सुविधाही उपलब्ध आहे, ज्यामुळे वेळेची बचत होते.
चौथी पायरी: केंद्रावर जाणे
निवडलेल्या आधार केंद्रावर सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह जावे लागते. येथे नवीन फोटो काढण्यात येतो आणि बायोमेट्रिक प्रक्रिया पुन्हा करावी लागते. यामध्ये फिंगरप्रिंट आणि डोळ्यांची स्कॅनिंग समाविष्ट असते.
पाचवी पायरी: प्रक्रिया पूर्ण करणे
सर्व प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर एक सेवा विनंती क्रमांक (Service Request Number) मिळतो. या क्रमांकाच्या आधारे नंतर अपडेटची स्थिती तपासता येते.
फोटो अपडेटचे शुल्क
आधार कार्डमधील फोटो बदलण्यासाठी ₹100 शुल्क भरावे लागते. जर तुम्हाला नवा प्लास्टिकचा आधार कार्ड हवा असेल, तर त्यासाठी अतिरिक्त ₹50 शुल्क आकारले जाते. एकूण मिळून ₹150 खर्च येतो. हे शुल्क केंद्रावरच भरता येते.
अपडेट होण्यासाठी लागणारा वेळ
फोटो अपडेट प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी साधारणतः 7 ते 90 दिवसांचा कालावधी लागू शकतो. सामान्यतः 15 ते 30 दिवसांत प्रक्रिया पूर्ण होते. अपडेट झाल्यानंतर ई-आधार डाउनलोड करता येतो.
अपडेट स्टेटस कसा तपासावा?
सेवा विनंती क्रमांक मिळाल्यानंतर UIDAI च्या वेबसाइटवरून अपडेटची स्थिती तपासता येते. “Check Aadhaar Update Status” या विभागात जाऊन आपला क्रमांक टाकून स्थिती पाहता येते.
महत्वाच्या सूचना
फोटो अपडेट करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. नवीन फोटो काढताना तो स्पष्ट आणि योग्य दिसतो का हे आधार केंद्रातच तपासून घ्यावे. बायोमेट्रिक तपासणी अनिवार्य असल्यामुळे व्यक्तिशः उपस्थित राहण्याची गरज असते. प्रॉक्सीने काम होत नाही.
तसेच कागदपत्रांच्या मूळ प्रती आणि झेरॉक्स प्रती दोन्ही सोबत घेऊन जाणे आवश्यक आहे. फोटो काढताना योग्य ड्रेस कोड पाळावा आणि चेहरा स्पष्ट दिसेल अशा प्रकारे फोटो काढावा.
आधार कार्डमधील फोटो अपडेट करणे आता पूर्वीपेक्षा खूप सोपे झाले आहे. योग्य प्रक्रिया पाळून आणि आवश्यक कागदपत्रे घेऊन गेल्यास ही प्रक्रिया सुरळीत होते. नवीन आणि स्पष्ट फोटो असल्यामुळे भविष्यात कोणत्याही प्रकारच्या अडचणी येत नाहीत.
अस्वीकरण: वरील माहिती आम्ही इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेतली आहे. आम्ही ही बाब 100% सत्य असल्याची हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचार करून आणि अधिकृत स्त्रोतांकडून माहिती तपासून पुढील प्रक्रिया करावी.